Chorowałem na Covid 19. Czy powinienem odwiedzić kardiologa?
Pamiętaj! Jeżeli w trakcie infekcji koronawirusem miałeś ciężkie objawy lub wymagałeś hospitalizacji to po wyzdrowieniu powinieneś odwiedzić kardiologa, który zaplanuje dalszą opiekę i diagnostykę. Nie lekceważ bólu w klatce piersiowej, duszności także wysiłkowej, obrzęków nóg, omdleń i kołatań serca ponieważ mogą to być objawy późnych powikłań po Covid 19. U 20-30% osób hospitalizowanych z powodu Covid 19 można stwierdzić uszkodzenie mięśnia sercowego. Dochodzi do tego w przebiegu zapalenia mięśnia sercowego, zapalenia naczyń wieńcowych, niedotlenienia wtórnego do niewydolności oddechowej a także ogólnoustrojowej odpowiedzi zapalnej tzw burzy cytokinowej.
Jakie są skutki odległe infekcji?
Zakończyleś leczenie Covid 19 i wybierasz się na pierwszy spacer, a brak tchu nie pozwala Ci przejść więcej niż 100 m. Najpewniej jest to syndrom przewlekłego zmęczenia po Covid 19 albo niewydolność serca spowodowana wirusowym zapaleniem mięśnia lewej komory. Najbardziej zagrożeni są pacjenci, u których w czasie choroby obserwowano podwyższony poziom troponiny sercowej (białka, które uwalnia się do krwi z uszkodzonych kardiomiocytów). Zapalenie mięśnia sercowego w ostrej fazie choroby może prowadzić do ostrej niewydolności serca, która była bezpośrednia przyczyną 10-15% zgonów spowodowanych SARS-Cov 2 .
Problem nie kończy się wraz z wypisem ze szpitala czy zakończeniem izolacji. Cechy aktywnego zapalenia mięśnia sercowego w rezonansie magnetycznym lub podniesione stężenie troponin utrzymują się nawet przez 2 – 3 miesiące.
W kolejnych miesiącach po wyzdrowieniu dochodzi do włóknienia w obrębie miokardium co może być przyczyną groźnych dla życia arytmii. Według niektórych badaczy długoterminowe ryzyko zgonu z powodu migotania komór po przechorowaniu Covid 19 wynosi nawet 6,6%. Zgony spowodowane arytmią występują głównie (ale nie tylko) u osób z dysfunkcją (uszkodzeniem) lewej komory.
U części pacjentów (w badaniach do 6-8%) z przewlekającym się stanem zapalnym miokardium rozwinie się dysfunkcja ( niewydolność) lewej komory.
Jak postępować z pacjentem po CoVID 19?
Najwięcej uwagi wymagają pacjenci, u których w czasie ostrej fazy choroby doszło do uszkodzenia mięśnia lewej komory; którzy mieli podniesione stężenia troponin sercowych lub NT-pro BNP (marker niewydolności serca) oraz Ci, u których po wyzdrowieniu występują bóle w klatce piersiowej, kołatania serca, duszności i obrzęki kończyn dolnych.
Każdy pacjent w ciągu 2 miesięcy po Covid19 powinien mieć wykonane badanie echokardiograficzne oraz standardowe EKG.
W przypadku kołatań serca, omdleń, nieadekwatnej tachykardii zatokowej należy wykonać holtera EKG. W przypadku poważnych odchyleń w tych badaniach należy pomyśleć o rezonansie magnetycznym, który najdokładniej zobrazuje uszkodzenia jakie po sobie zostawiła infekcja.
Profilaktyka
Musimy pamiętać, że zmagamy się obecnie z bezprecedensowym zagrożeniem jakim jest pandemia, długotrwałe negatywne skutki infekcji nie tylko dla układu sercowo naczyniowego ale dla całego organizmu są trudne do przewidzenia. Pamiętaj najlepszym sposobem na uniknięcie powikłań jest profilaktyka zakażenia . Dbaj o higienę rąk, zachowuj dystans , noś maseczkę. Odpowiednia ilość snu, suplementacja cynku , witaminy C oraz D podniesie twoją odporność , zapobiegnie infekcji lub złagodzi jej przebieg