Szmery serca u dzieci są powszechnym problemem, budzącym wielki niepokój u rodziców. W większości przypadków nie są jednak objawem poważnej choroby serca. Takie niegroźne szmery określamy mianem szmerów niewinnych. Szmery niewinne (przygodne) występują u 8–15% niemowląt i u 25–95% zdrowych dzieci, a wady serca tylko u 1%.
Co to jest szmer serca ?
Jest to dodatkowe niefizjologiczne zjawisko osłuchowe. Powoduje je burzliwy przepływ krwi przez naczynia lub zastawki w obrębie serca, słyszalny w czasie osłuchiwania stetoskopem.
Czy każdego noworodka/niemowlaka ze szmerem nad sercem, ale bez innych nieprawidłowości w badaniu, należy skierować do kardiologa w trybie pilnym?
Jeśli u noworodka i niemowlęcia bez nieprawidłowości w badaniu, doświadczony pediatra wysłuchał szmer nad sercem o charakterze szmeru niewinnego i jest pewny swego rozpoznania, nie ma bezwzględnej konieczności kierowania dziecka do kardiologa w trybie pilnym. Aczkolwiek podstawowym (choć nie jedynym) warunkiem rozpoznania szmeru niewinnego, jest brak nieprawidłowości anatomicznych w budowie serca i naczyń. Aby potwierdzić prawidłową anatomię serca i wykluczyć wadę serca należy wykonać echo serca.
Co powoduje szmery u serca?
Szmery są spowodowane przez turbulentny, czyli niespokojny, burzliwy przepływ krwi. Przyczyną może być wada serca, ale także inne łagodne stany, które powodują przyspieszenie przepływu krwi, np stres, gorączka, anemia, nadczynność tarczycy. Dlatego jeżeli szmer jest wysłuchiwany tylko w czasie infekcji, a znika w pełnym zdrowiu, nie jest objawem wady serca. Takie szmery nazywamy czynnościowymi.
Szmery w sercu u dziecka: diagnostyka i leczenie.
Najważniejsze jest badanie echokardiograficzne, które wykonuje lekarza specjalizujący się w leczeniu i diagnostyce chorób serca u dzieci. Echo serca jest bezbolesne, nieinwazyjne, a przede wszystkim bezpieczne dla małego pacjenta. By dziecko czuło się w trakcie badania bezpiecznie, powinien mu towarzyszyć przynajmniej jeden z rodziców. Wcześniej, powinien on zadbać, by dziecko było najedzone, wypoczęte i najlepiej, gdy ubrane będzie w kaftanik rozpinany z przodu. W trakcie badania, dziecko znajduje się w pozycji leżącej. Dzieciom starszym tłumaczymy na czym polega badanie, demonstrując jego przebieg na misiu lub lalce. Zgoda rodziców na wykonanie samego badania nie jest wymagana.
Pamiętajcie!
Szmer to tylko jeden z objawów wady serca. Dużo bardziej niepokojące są:
- sinica (sine zabarwienie ust, płatków uszu),
- osłabienie tętna obwodowego,
- brak łaknienia i przyrostu masy ciała,
- przyspieszony oddech,
- męczliwość,
- omdlenia,
- ból w klatce piersiowej,
Poza tym obecność wad wrodzonych serca w rodzinie dziecka, zwiększa prawdopodobieństwo, że szmer nie jest niewinny.
Jeżeli czytasz ten artykuł i nadal masz wątpliwości co do zdrowia twojego dziecka zarejestruj się do kardiologa dziecięcego. Rejestracja on-line cm-debina.pl/rejestracja .