Rynek suplementów diety w Polsce, wart był w 2017 r. 4,4 mld PLN i wartość ta dynamicznie rośnie. Prawie połowa konsumentów w naszym kraju (48%) twierdzi, że zażywa choć jeden suplement diety. Polacy spożywają ich coraz więcej, traktując je nierzadko jako panaceum na różne dolegliwości. Czy słusznie?
Wprowadzenie na rynek suplementu diety, wymaga ze strony przedsiębiorcy jedynie prawidłowego złożenia powiadomienia do Głównego Inspektora Sanitarnego. Natomiast kontrola suplementów diety, praktycznie nie istnieje.
Suplementy diety – czym różnią się od leków?
Nie należy mylić suplementów diety z lekami. Zgodnie z ustawodawstwem, suplementy diety są żywnością, mimo że ich forma (kapsułka, tabletka, syrop, fiolka) zbliżona jest do leków. Choć część suplementów diety sprzedawana jest w aptekach, nie zmienia to faktu, że są środkami spożywczymi. Jeśli nie chcesz pomylić suplementu diety z lekiem, powinieneś czytać informacje umieszczone na opakowaniu lub zapytać farmaceutę. Każdy suplement diety musi zawierać określenie „suplement diety”. Nie powinieneś kupować suplementów diety niewiadomego pochodzenie oraz z podejrzanych źródeł. Szczególną ostrożność zachowaj zwłaszcza w przypadku zakupu przez Internet.
Tylko solidna wiedza pozwoli Ci uchronić się przed skutkami ubocznymi substancji, które mimo nazwy, niejednokrotnie mają też silne działanie.
Kiedy przyjmowanie suplementów nie jest wskazane?
Największe ryzyko dotyczy osób z chorobami przewlekłymi. Interakcje pomiędzy suplementami a przyjmowanymi lekami, niejednokrotnie mogą okazać się śmiertelnie groźne.
Pacjenci po operacjach wszczepienia sztucznej zastawki, wymagają przewlekłego leczenia przeciwkrzepliwego. Preparaty czosnku, kwasów omega 3, żeńszenia czy nawet soku z żurawiny i witaminy E, mają istotny wpływ na działanie antykoagulantów. Suplementacja w tym przypadku może być przyczyną powikłań krwotocznych, a nawet dysfunkcji sztucznej zastawki i konieczności kolejnej operacji na otwartym sercu. Z kolei preparaty zawierające dziurawiec, zmniejszają skuteczność antykoncepcji hormonalnej.
O czym powinieneś wiedzieć, zanim kupisz i zaczniesz zażywać suplementy diety?
Pamiętaj, aby unikać:
- łączenia suplementów,
- używania suplementów z lekami (na receptę lub bez recepty),
- zastępowania suplementami leków na receptę,
- przyjmowania dawek większych, niż zalecane.
Kiedy szukasz informacji na temat danego suplementu, korzystaj ze źródeł niezależnych. Informacje zawarte w materiałach reklamowych, niestety, ale mogą być nie do końca obiektywne.
Nie ufaj stwierdzeniom typu “skuteczniejszy niż lek na receptę”, “całkowicie bezpieczny”, “bez skutków ubocznych”. Pamiętaj, że naturalny nie zawsze oznacza bezpieczny.
W obrocie mogą znajdować się również zafałszowane suplementy diety, których rzeczywisty skład różni się od tych, deklarowanych przez producenta. Nieuczciwi sprzedawcy mogą bowiem oferować nielegalne suplementy diety, groźne dla zdrowia lub życia. Dotyczy to w głównej mierze produktów sprzedawanych za pośrednictwem Internetu lub z niewiadomego źródła.
Przykładami składników, które aktualnie nie mogą być stosowane w suplementach diety, są:
- Acacia rigidula,
- Epimedium grandiflorum,
- Dendrobium nobile,
- Hoodia gordonii,
- Rauwolfia vomitoria,
- Eurycoma longifolia,
- siarczan agmatyny,
- 1,3-dimetyloamylamina (DMAA),
- 5-HTP (5-Hydroksy-L-tryptofan),
- johimbina,
- azotan kreatyny.
Kogo możesz prosić o poradę w sprawie suplementów diety?
Decyzję o zażywaniu suplementów, powinieneś skonsultować z lekarzem i/lub dietetykiem. Przed zaleceniem suplementacji, lekarz lub dietetyk przeprowadzi z Tobą wywiad dotyczący sposobu Twojego żywienia, stanu zdrowia, chorób, stosowanych leków, stylu życia, aktywności fizycznej i palenia tytoniu. Rozważ przy tym korzyści i zagrożenia związane z ewentualnym stosowaniem suplementu, rozpatrując każdy przypadek indywidualnie.
Zgodnie z obecnym stanem wiedzy, najlepszym sposobem na uzupełnienie elementów ważnych dla Twojego organizmu, jest racjonalny sposób żywienia. W większości przypadków zapewni on pokrycie zapotrzebowania na wszystkie niezbędne składniki pokarmowe. Dla przykładu, spożywając w odpowiedniej ilości oraz proporcjach warzywa i owoce, zadbasz o dostarczenie swojemu ciału witamin antyoksydacyjnych.
Pamiętaj, że im więcej leków zażywasz przewlekle, tym bardziej potrzebujesz porady lekarskiej przed włączeniem do terapii suplementu diety.