Lipoproteina A, w skrócie Lp(a), to jedno z najważniejszych badań, jakie można wykonać w celu oceny ryzyka sercowo-naczyniowego. Szczególnie jeśli w Twojej rodzinie występowały przypadki chorób serca, to badanie jest absolutnym “must-have”. Dowiedz się, dlaczego Lp(a) jest tak istotna i jakie działania można podjąć, aby ograniczyć swoje ryzyko.
—
Dlaczego warto zbadać Lp(a)?
90% czynników ryzyka wczesnych chorób serca zostało już opisanych w literaturze naukowej. Jednak istnieją czynniki, które pozostają niewidoczne lub nie są rutynowo mierzone – jednym z nich jest Lp(a). Znajomość poziomu Lp(a) jest kluczowa dla pełnego obrazu ryzyka sercowo-naczyniowego.
—
Czym jest Lp(a)?
Lipoproteina A czyli Lp (a) to specyficzna forma lipoproteiny ( cząsteczki transportującej tłuszcze ) Standardowa cząsteczka lipidowa ma pojedyncze białko APOB. Lp(a) wyróżnia się dodatkowym ogonem o strukturze nazywanej “powtórzeniem kringle” – nazwa ta pochodzi od podobieństwa do duńskiego wypieku.
Podwyższony poziom Lp(a) zwiększa ryzyko wczesnych chorób sercowo-naczyniowych, takich jak:
- Miażdżyca naczyń wieńcowych,
- Zwapnienie zastawki aortalnej,
- Udar mózgu,
- Choroby tętnic obwodowych,
- Niewydolność serca.
—
Jak częsty jest podwyższony poziom Lp(a)?
Podwyższony poziom Lp(a) występuje u 10–20% populacji, czyli nawet u 1 na 5 osób. Jest to najczęstsze genetyczne zaburzenie lipidowe, ale mimo to badanie to wciąż rzadko znajduje się w standardowym panelu diagnostycznym.
—
Jakie wartości Lp(a) uznaje się za niepokojące?
- >50 mg/dl lub >125 nmol/L – znacznie podwyższone ryzyko.
- >30 mg/dl lub >75 nmol/L – również wiąże się z podwyższonym ryzykiem.
—
Jakie są dostępne opcje terapeutyczne?
Obecnie nie istnieją zatwierdzone terapie obniżające poziom Lp(a). Jednak badania nad nowymi lekami trwają:
- Pelacarsen (antysensowne oligonukleotydy) – w badaniach klinicznych wykazano, że zmniejsza poziom Lp(a) nawet o 80%. Wyniki badania HORIZON, które zakończyło rekrutację, są oczekiwane z dużym zainteresowaniem.
- Niektóre obecnie stosowane terapie, takie jak inhibitory PCSK9, wykazują umiarkowane działanie obniżające Lp(a), ale potrzeba dalszych badań.
—
Co możesz zrobić już teraz?
Chociaż nie istnieje jeszcze dedykowana terapia obniżająca poziom Lp(a), można podjąć kroki w celu zmniejszenia ryzyka sercowo-naczyniowego:
- Regularna kontrola lipidów: Ustal agresywniejsze cele dla APOB i LDL-C.
- Styl życia: Zdrowa dieta, regularna aktywność fizyczna i unikanie palenia są kluczowe.
- Śledzenie nowości: Bądź na bieżąco z wynikami badań nad nowymi terapiami.
—
Kluczowe wnioski:
- Każdy powinien przynajmniej raz w życiu zbadać poziom Lp(a).
- Jeśli masz rodzinną historię wczesnych chorób serca, badanie Lp(a) to absolutna konieczność.
- Podwyższony poziom Lp(a) wymaga bardziej intensywnego monitorowania innych czynników ryzyka sercowo-naczyniowego.
- Nowe terapie są już na horyzoncie – czekamy na wyniki!
—
Podsumowanie
Lipoproteina(a) to niezwykle ważny marker genetyczny, który może być kluczem do oceny ryzyka chorób sercowo-naczyniowych. Zbadanie jej poziomu jest prostym krokiem, który może uratować życie. Nie czekaj – skonsultuj się z lekarzem i zapytaj o możliwość wykonania badania Lp(a), szczególnie jeśli w Twojej rodzinie występowały przypadki wczesnych zawałów serca lub udarów.
Twoje zdrowie jest w Twoich rękach. Zadbaj o serce już dziś! ❤️