Ciśnienie tętnicze, mierzone i wyrażane jest w milimetrach słupa rtęci (mmHg). Na wynik składają się dwie wartości: górna i dolna.
Ciśnienie skurczowe, czyli wartość górna, to siła, z jaką serce wypompowuje krew podczas skurczu.
Ciśnienie rozkurczowe – wartość dolna – wskazuje na minimalne ciśnienie, które panuje w tętnicach podczas rozkurczu serca.
Wskazania
Osobom, które mają stwierdzone prawidłowe lub niskie ciśnienie, zaleca się wykonywanie pomiarów kontrolnych raz na dwa lata. Natomiast dorośli z prawidłowym, wysokim ciśnieniem, raz w roku.
Ze względu na to, że zwykle przy wysokim ciśnieniu, nie występują zauważalne zmiany, nie warto lekceważyć tych badań, ponieważ dzięki nim, w porę można wykryć nadciśnienie tętnicze. Zwiększa ono ryzyko niewydolności serca, zawału, udaru oraz niewydolności nerek.
Z kolei zbyt niskie ciśnienie, może być wynikiem niewydolności serca, odwodnienia, infekcji, a także zaburzeń gruczołów wewnątrzwydzielniczych.
Przygotowanie do badania
Na co najmniej 30 minut przed pomiarem ciśnienia, nie wolno palić papierosów, przyjmować leków podwyższających i obniżających ciśnienie tętnicze oraz spożywać kofeiny. Należy też unikać w tym czasie wysiłku oraz wstrzymać się od wykonywaniem ćwiczeń fizycznych.
Przebieg badania
W trakcie badania, należy zwrócić uwagę na dobór odpowiedniej wielkości mankietu do obwodu ramienia. Gdy będzie zbyt wąski, wynik badania może być zawyżony. W odwrotnej sytuacji, gdy będzie za szeroki, pomiar może być zaniżony.
Pomiaru ciśnienia tętniczego, można dokonywać niezależnie od pory dnia lub nocy. Należy tylko pamiętać, by robić to w stanie spoczynku.
Ręka, na którą zostanie założony mankiet, ma być oparta o twarde podłoże, lekko zgięta w łokciu, z ramieniem mniej więcej na wysokości serca.
Przed nałożeniem mankietu, należy odsłonić skórę ramienia, pamiętając, by materiał nie uciskał miejsca powyżej mankietu.
Ciśnienie mierzone jest dwa razy, w odstępach ok. jednej minuty i przyjmowana jest wartość średnia. Gdyby zaszła konieczność powtórzenia badania, należy zachować 5-minutową przerwę pomiędzy następnymi pomiarami.
Ponieważ ciśnienie w obu kończynach może być nieco różne, należy za każdym razem mierzyć je z wykorzystaniem tej samej. Ważna jest również pora dnia, w której dokonywany jest pomiar. Rano ciśnienie będzie wyższe, zaś wieczorem niższe. Jeśli ciśnienie mierzone jest w warunkach domowych, warto zapytać lekarza, jakie godziny będą najlepsze.
Jak interpretować wynik pomiaru ciśnienia tętniczego?
Za prawidłowe, uznaje się wartości 90/60 mm Hg, jednak w przypadku wystąpienia zawrotów głowy, omdlenia lub wymiotów, należy skontaktować się z lekarzem.
W przypadku nadciśnienia tętniczego, rozróżnia się 3 stopnie:
- nadciśnienie łagodne: ciśnienie skurczowe pomiędzy 140 a 159 mm Hg i/lub ciśnienie rozkurczowe pomiędzy 90 a 99 mm Hg,
- nadciśnienie umiarkowane: ciśnienie skurczowe pomiędzy 160 a 179 mm Hg i/lub ciśnienie rozkurczowe pomiędzy 100 a 109 mm Hg,
- nadciśnienie ciężkie: ciśnienie skurczowe powyżej 179 mm Hg lub ciśnienie rozkurczowe powyżej 109 mm Hg.
Gdy chodzi o hipotensję, czyli niskie ciśnienie tętnicze, stwierdza się je, gdy rozkurczowe schodzi poniżej 90 mm Hg lub o 25 mm Hg niższe niż dotychczas.
