Echokardiografia (echo serca), to metoda diagnostyczna, która za pomocą ultradźwięków, pozwala zobrazować struktury serca oraz duże naczynia. Jest bezpieczna, nieinwazyjna i nie daje skutków ubocznych.
Podczas badania, sprawdzimy poszczególne części serca i ocenimy funkcjonowanie jam oraz zastawek wewnątrzsercowych, kurczliwość serca, a także przepływ krwi w przedsionkach, komorach i w większych naczyniach krwionośnych.
Są trzy rodzaje echokardiografii:
- przezprzełykowa,
- przezklatkowa,
- dopplerowska.
Echo serca jest jednym z najważniejszych badań, jakie wykonuje kardiolog i kardiochirurg.
Wskazania
Najczęstszym wskazaniem do wykonania echokardiografii, jest podejrzenie wystąpienia choroby lub ocena stopnia jej zaawansowania. Stosuje się ją przy:
- niewydolności niedokrwiennej serca,
- zapaleniu lub zawale mięśnia sercowego,
- chorobie zakrzepowo-zatorowej,
- niewydolności metabolicznej i zapalnej,
- chorobie osierdzia,
- chorobie wsierdzia,
- tętniczym nadciśnieniu płucnym,
- podejrzeniu wad zastawkowych (np. szmer nad sercem),
- konieczności dokonania oceny:
- przepływu krwi przez poszczególne struktury serca,
- wielkości komór i przedsionków,
- funkcji mięśnia sercowego jako pompy.
Podczas badania, możemy wykryć przyczynę bólów w obrębie klatki piersiowej, zaburzeń rytmu serca, obecność szmerów w sercu oraz rozpoznać wrodzone wady serca.
Echokardiografia przezklatkowa
W przypadku tego rodzaju badania, poza przedstawieniem lekarzowi wyników EKG i RTG klatki piersiowej, nie jest wymagane specjalne przygotowanie. Tuż przed, pacjent musi rozebrać się od pasa w górę, a następnie położyć się na plecach.
Przebieg
Echokardiografia przezklatkowa może być wykonywana na dwa sposoby: bez kontrastu i z kontrastem. W drugim przypadku, dla uzyskania dokładniejszego i lepszego obrazu serca, wstrzykuje się do żył pacjenta tzw. kontrast. Poza tym, oba rodzaje badań wykonuje się w ten sam sposób.
Lekarz, zanim przyłoży aparat do skóry pacjenta, nakłada na głowicę żel, który ułatwia jej przesuwanie. Głowica podczas badania, wysyła fale dźwiękowe, po czym pochłania echo serca. Efekt obserwowany jest na monitorze, dzięki czemu, lekarz jest w stanie zlokalizować zmiany oraz nieprawidłowości w pracy i budowie serca.
Dzięki temu badaniu, kardiolog otrzymuje istotne informacje dotyczące:
- wielkości serca – wady zastawek lub zwiększone ciśnienie mogą powodować powiększenie jam serca,
- uszkodzenia mięśnia sercowego – niekurczące się obszary, mogą wskazywać na obecność blizny pozawałowej,
- nieprawidłowego połączenia pomiędzy jamami serca – np. przetrwały otwór owalny w przegrodzie miedzy przedsionkami, który może być przyczyną zatorów w naczyniach mózgowych,
- wady zastawek serca – niedomykalność (nieszczelność powodująca wsteczny przeciek) oraz stenoza (zwężenie, utrudniające przepływ krwi).
Echokardiografia przezprzełykowa
Na badanie pacjent powinien przyjść na czczo. Zanim zostanie wykonane, otrzymuje znieczulenie miejscowe, natomiast młodsi pacjenci, niekiedy poddawani są znieczuleniu ogólnemu.
Przebieg
Przez przełyk pacjenta, wprowadzana jest sonda o średnicy nie przekraczającej 1 cm i umiejscawiana na wysokości serca. Dzięki temu, możliwe jest jeszcze dokładniejsze zbadanie jego struktury.
Wykonanie echokardiografii tą metodą, nie jest możliwe w przypadku oparzeń lub pęknięcia przełyku oraz przy ograniczonej ruchomości odcinka szyjnego kręgosłupa.
